Checklist voor voorbereiding op onverwachte situaties in de zorg

03-08-2020

In tijden van crisis, zoals tijdens de COVID-19-pandemie, staat de zorgsector voor enorme uitdagingen. Goede voorbereiding kan het verschil maken tussen chaos en een gecoördineerde, veilige omgeving. Of het nu gaat om een pandemie of andere crisissituaties, een strategische aanpak kan ervoor zorgen dat zowel bewoners, medewerkers als mantelzorgers zo goed mogelijk worden ondersteund. Deze checklist biedt een leidraad voor zorginstellingen om voorbereid te zijn op onverwachte situaties.

Algemene Checklist voor Crisisvoorbereiding in de Zorg

 1. Beleidsgebonden Voorbereiding

- Houd je aan richtlijnen: Volg altijd de bestaande nationale en internationale richtlijnen voor hygiëne en veiligheid, zoals handhygiëne en social distancing.

- Kleine werkgroepen: Organiseer kleinschalige werkgroepen om flexibel te reageren op veranderingen. Plan proefperiodes in om procedures te testen.

- Veilige infrastructuur: Zorg ervoor dat de zorgomgeving veilig is, zoals het creëren van extra afleidingsruimtes voor ronddolende bewoners.

- Palliatieve zorg: Maak een duidelijk plan voor de mogelijkheden rond palliatieve zorg in tijden van een crisis, zoals bij een uitbraak van COVID-19.

2. Afdelingsgebonden Voorbereiding

- Dagelijkse structuur behouden: Probeer waar mogelijk de vaste routines van bewoners en medewerkers te behouden. Dit creëert een gevoel van veiligheid.

- Voorraadbeheer: Zorg voor voldoende voorraad van materialen zoals beschermingsmiddelen, en controleer deze regelmatig.

- Evaluaties: Stel op voorhand evaluatiemomenten vast, bijvoorbeeld elke twee weken, om snel aanpassingen te kunnen maken.

- Psychosociaal welzijn: Zorg voor dagelijkse 'sociale momenten' om zowel collega's als bewoners mentaal te ondersteunen en de werkomgeving positief te houden.

3. Bewonersgebonden Zorg

- Ken je bewoners: Een goede kennis van de levensgeschiedenis van de bewoners kan helpen bij het bieden van gerichte zorg en afleiding.

- Let op veranderingen: Kleine veranderingen in gedrag of eetlust kunnen wijzen op ziekte of stress. Wees alert en onderneem snel actie.

- Blijf in verbinding: Positiviteit en humor zijn krachtige middelen om bewoners door moeilijke tijden heen te helpen.

4. Mantelzorgers Betrekken

- Luister naar mantelzorgers: Erken hun angsten en betrek hen bij het zorgproces waar mogelijk. Mantelzorgers kunnen helpen bij het vinden van oplossingen die minder fysieke vrijheidsbeperkingen met zich meebrengen.

- Begeleiding tijdens bezoek: Bereid mantelzorgers voor op mogelijke veranderingen bij hun geliefde door dementie of andere aandoeningen, en begeleid hen tijdens bezoeken.

5. Psychosociale Ondersteuning voor Medewerkers

- Benoem angsten: Creëer een open cultuur waarin medewerkers hun angsten en zorgen kunnen delen. Dit versterkt het teamgevoel en zorgt voor wederzijdse steun.

- Waarden en normen: Bespreek dilemma's en zorg ervoor dat ethische keuzes, zoals over het gebruik van sedatie of fixatie, in teamverband worden besproken en geëvalueerd.

Conclusie

Een goede voorbereiding kan zorginstellingen helpen om snel en efficiënt te reageren op onverwachte situaties. Door deze checklist te volgen, kunnen zorginstellingen ervoor zorgen dat de veiligheid en het welzijn van bewoners, medewerkers en mantelzorgers gewaarborgd blijven.