Dubbelzorg

03-12-2024

Aanpak bij moeilijk hanteerbaar gedrag bij dementie met complexe zorgvragen

Het Expertisecentrum Kantel introduceert een en vernieuwde praktijkrichtlijn binnen het SHOW-model, specifiek ontworpen voor zorgprofessionals die werken met ouderen met een combinatie van somatische, psychogeriatrische én psychiatrische problematiek. Deze groep, bekend als 'Dubbelzorgvragers', stelt de zorgsector voor unieke uitdagingen. Het nieuwe protocol biedt praktische richtlijnen om gedragsproblematiek beter te begrijpen en doelgericht aan te pakken.

Complexe zorgvragen vragen om specifieke aanpak

Dubbelzorgvragers hebben vaak te maken met multimorbiditeit, persoonlijkheidskenmerken, cognitieve problemen, en polyfarmacie. Deze combinatie leidt tot somatische ontregelingen, die versterkt worden door psychiatrisch lijden. Het resultaat is een zorgsituatie die vraagt om een diepgaande en multidisciplinaire benadering. De richtlijnen van Kantel baseren zich op wetenschappelijk onderbouwde modellen en praktische interventies.

Het SHOW-model als leidraad

Het SHOW-model is een praktische methodiek die gedrag analyseert en stuurt vanuit een cognitief gedragstherapeutisch perspectief. Het integreert het cognitieve model van Beck, waarin wordt erkend dat ieders gedrag wordt beïnvloed door kernopvattingen en schema's die in de kindertijd zijn gevormd. Bij persoonlijkheidspathologie zijn deze schema's vaak hardnekkiger, wat gedragspatronen kan versterken wanneer kernbehoeften zoals veiligheid, autonomie of steun gefrustreerd raken.

Stappen binnen het SHOW-model:

  1. Kijk-analyse: Gedragsproblemen worden geanalyseerd door situaties, triggers en frustraties van kernbehoeften in kaart te brengen.
  2. Kernbehoeften identificeren: Zorgprofessionals onderzoeken welke kernbehoeften (bijvoorbeeld overheersing, bewondering of steun) een rol spelen.
  3. Doelen stellen: Interventies worden gericht op het tegemoetkomen aan deze kernbehoeften om frustraties te verminderen.
  4. DOE-fase: Nieuwe situaties, handelingen en oorzaken worden beschreven om blijvende gedragsverandering te realiseren.

Voorbeeld: omgaan met gefrustreerde kernbehoeften

Een cliënt met de kernopvatting "Ik ben sterk" kan een overheersende kernbehoefte ontwikkelen. Wanneer deze behoefte wordt gefrustreerd, kan de cliënt intimiderend gedrag vertonen, wat leidt tot angst bij anderen. Het SHOW-model biedt handvatten om deze dynamiek te herkennen en interventies te ontwikkelen die de behoefte aan overheersing op een constructieve manier adresseren.

Ondersteuning voor zorgprofessionals

De richtlijnen bieden niet alleen theoretische inzichten, maar ook praktische tools om direct toe te passen in de zorg. Dit omvat het ontwikkelen van interventieplannen en het aanpassen van de zorgomgeving om gedragsproblemen proactief te benaderen. Zorgverleners krijgen hiermee de mogelijkheid om gedrag beter te begrijpen en positief te beïnvloeden.

Belang van integrale samenwerking

Het protocol benadrukt het belang van samenwerking tussen verschillende disciplines, zoals verpleegkundigen, verzorgenden, psychiaters en psychologen. Door inzichten en expertise te bundelen, kan een zorgplan worden ontwikkeld dat is afgestemd op de unieke behoeften van de cliënt.

Over het Expertisecentrum Kantel

Het Expertisecentrum Kantel zet zich in voor innovatie en kennisdeling in de zorgsector. Met dit nieuwe actieplan binnen het SHOW-model wil het expertisecentrum zorgprofessionals ondersteunen bij het bieden van respectvolle, efficiënte en doelgerichte zorg voor Dubbelzorgvragers.

Voor meer informatie, neem contact op met Expertisecentrum Kantel via kantel@pivh.be.